Enerji verimliliği, enerjinin en etkin ve verimli bir şekilde kullanımıdır. Bu, enerji tasarrufu sağlamak, enerji tüketimini azaltmak, çevresel etkiyi azaltmak ve enerji maliyetlerini düşürmek için çeşitli yöntemler kullanmayı gerektirir.
Enerji Verimliliği Nedir?
Yapılarda hayat standartlarının ve hizmet kabiliyetinin, endüstri alanında işletmelerde ise üretim kabiliyeti ve kapasitesinin azalmasına sebep olmadan enerji tüketiminin düşürülmesi kanunda enerji verimliliği olarak tanımlanmıştır.
Enerji verimliliği hizmetleri ise;
- Enerji Danışmanlığı
- Enerji Eğitimleri
- Enerji Etüt Hizmeti
- Binalarda ve Sanayide Enerji Verimliliği Uygulamalarıdır.
5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu
Verimlilik üzerine politikalar ve tedbirler temel olarak 2 Mayıs 2007’de yürürlüğe giren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu-Yönetmeliğine dayanmaktadır.
Bu Kanun ile amaç; verimlilik çalışmalarının aktif bir şekilde yürütülmesi, izlenmesi ve koordinasyonu alanlarında idari zeminin var olmasını, verimlilik hizmetlerinin devam etmesi konusunda yetkilendirilmesini, kuruluş görev ve sorumluluklarını, insanların bilgilendirilmesi ve yenilenebilir enerjinin yaygınlaşmasını sağlamaktır. Ayrıca Teşvik ve para cezaları ile düzen sağlanması hedeflenmiştir.
5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Mevzuattaki Yükümlülükler
- Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulunun Kurulması ve işlevli hale getirilmesi
- EİE’nin iş tanımı ve yetkilendirilmesi
- Evd şirketlerine ve kurumlara yetki verilmesi ve görev tanımları
- Kamu Kurumlarında uygulamaya konulacak verimlilik programları
- Enerji etüt proje sertifikası ve enerji yöneticisi eğitimlerinin planlanma ve sertifika verilme kuralları
- Verimliliğin sağlanması için teşvikler verilmesinin sağlanması
- Endüstriyel şirketlere, sanayi bölgelerine, ticari binalara ve kamu binalarına atanacak Enerji Yöneticisi görev ve mesuliyetlerinin tanımlanması
Binalarda Enerji Verimliliği
-
Enerji kullanımında binalar ülkemizde yaklaşık olarak %34 orana sahiptir. Bu yüksek oran nedeniyle verimlilik çalışmalarının önemi anlaşılmaktadır. Avrupa Birliği (AB) 2012 yılında yayınladığı “Enerji Verimliliği Direktifinde” kamuya ait binalarda her yıl yüzde 3’ünde verimlilik çalışması yapılmasını tavsiye etmiştir. Ayrıca 01.01.2019 tarihinden sonra yapılacak kamu binalarının, 01.01.2021 tarihinden sonra ise tüm binalarda sıfır enerjili bina olması amaçlanmıştır.
Binalarda Enerji Verimliliği Uygulamaları
Binalarda enerji kullanımı; yapının cinsi, alanına göre enerji etüt ve uygulama çalışmaları ile düşürülebilir.
Binalarda enerji verimliliğini arttırmak için neler yapılmalı?
- Enerji yönetim birimi kurmak ve enerji yöneticisi seçmek
- Ofis ekipmanlarında enerji tasarruf yollarını bulmak
- Bina aydınlatmalarında iyileştirme çalışması yapmak
- Isıtma, soğutma ve havalandırmada sistemlerinde verimliliği arttırmak hava kaçaklarını önlemek
- Verimi yüksek motor, pompa vs. ekipman seçimleri yapmak ya da değiştirmek
- Kullanılan yakıtlarda en kazançlısının seçilmesi
- Bina dışında kullanılacak camlarda yansıtıcı filmli olanların seçilmesi
- Kazanlarda verim yükseltme çalışması yapılması ve hava yakıt oranının iyileştirilmesi
- Kompresör havasının soğuk mekândan alınması
- Manuel sistemlerin otomasyona dönüşümünün sağlanması
- Güneş enerji sistemleri kurulması
- Bina yalıtımının iyi seçilmesi
Termal Kameralar ile yalıtımda ısı sızdırmaları hakkında bilgi alabilirsiniz. Termal Kamera Ölçümü hizmetimiz için linke tıklayarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sanayide Enerji Verimliliği
Türkiye, Sanayi Sektöründe verimliliğin yükseltilmesi için çeşitli sektör ve olanaklara sahip bir ülkedir. Geçmişte yapılan enerji etüt çalışmaları yaklaşık enerji tasarruf miktarının %20 olduğunu göstermiştir. Bu tasarrufun yarısı küçük bir bütçe ile 2 yıldan az geri ödeme süresi ile çözülebilmektedir.
Sanayide enerji yönetimi ve enerji verimliliği uygulamalı örneklerle anlatılacak olunursa;
- Isı eşanjör, ekonomizer ve reküparatör uygulamaları ile ısı geri kazanımları oluşturmak
- Otomasyon ile elektrik kullanımı verimini arttırmak
- Hız sürücüleri ile motor, pompa, kompresör ve fanlarda enerji tasarrufu sağlamak
- Buhar kapanları yenilenmesiyle sağlanacak tasarruf
- Verimi yüksek motor kullanmak
- Aydınlatma da verimli olana geçmek
- Güç faktörü ayarlanması
- Basınçlı hava ve elemanlarının yenilenmesi
- Yeni teknoloji yanma kontrolü sağlanması
- Proses makinelerinin yenilenmesi
- Elektrik ile birlikte ısı enerjisi üretimi ve tüketimi
- Basınçlı hava ve buhar kaçaklarının azaltılması
- Sıcak ve soğuk yüzeylerde yalıtım yapılarak tasarruf sağlanması
Enerjide Verimlilik Hakkında Başlıca Sorular
Dünya genelinde mali büyüme, kentlere göç, insan sayısındaki artış enerji ihtiyacının arttırmıştır. Enerjinin yüksek oranda kaynağı fosil yakıtlardır. Kullanılan bu yakıtlar haliyle küresel ısınmaya sebep olmaktadır. Küresel ısınmaya mâni olmak, enerji ithalat sorunlarını ortadan kaldırmak, cari açık problemlerini azaltmak, enerji taşınım risk ve maliyetlerini azaltmak için enerjide verimlilik çok önemlidir.
Enerjide Verim= (Enerji çıktısı/Enerji Girdisi) x 100 formülü ile hesaplanır.
Sistemlerin çalışması için enerji girişi olmak zorundadır. Her enerji giren bir sistemde enerji kaybı olur ve çıkan enerji, giren enerjiden küçük olur. Sistemin verim hesabı ise, çıkan enerjinin giren enerjiye bölünmesi ve 100 ile çarpılması sonucunda hesaplanmış olur.
Aynı işi yapmak için üretimdeki ürün için kullanılması gereken birim enerjinin düşürülmesi ile enerji tasarrufu sağlanmış ve bu tasarruf sonucunda enerji verimli kullanılmış olur. Verimlilik sayesinde enerji deki maliyet düşmüş olur ya da aynı enerji miktarı ile daha çok ürün üretilir.
Karbon emisyonunun fazla olmasına neden olan kaynaklar petrol, doğalgaz ve kömür gibi fosil kaynaklardır. Kullanılan bu kaynaklar nedeniyle atmosfer çevresinde sera gazı artmaktadır. Sera gazının artması nedeniyle iklim değişikliği oluşmakta, buzullar erimekte, dünya üzerinde sıcaklık artmaktadır. Yani insan yaşamına uygun olan doğanın dengesi bozulmaktadır. Bu sebeple fosil yakıtlardan, yenilenebilir enerji kaynaklarına (rüzgâr, güneş, hidrolik, hidrojen, biyokütle, jeotermal enerji) dönüşüm gerekmektedir. Enerji dönüşümünün faydalarından bahsedecek olursak;
- Verimliliği arttırır
- Havadaki kirliliği düşürülür
- Karbon ayak izi azalır
- Küresel ısınma sorunu düşer
- Asit yağmurları vb. çevresel sorunlar azalır.
